Prof. Dr. Musa DUMAN

Prof. Dr. Musa DUMAN
Prof. Dr. Musa DUMAN

Biyografi

Prof. Dr. Musa DUMAN (Ordu, 1962)

Selçuk Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümünü bitirdi ve 1987'de İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsünde Yeni Türk Dili alanında yüksek lisansını, 1993 yılında da aynı alanda doktorasını tamamladı. 1999 yılında doçent, 2006’da profesör oldu.

Evliya Çelebi Seyahatnamesine Göre 17. Yüzyılda Ses Değişmeleri (TDK Yayınları, Ankara 1995), Vasiyyet-name, Birgili Muhammed Efendi (R Yayınları, İstanbul 2000), Osmanlı Devleti Tarihi, Abdurrahman Şeref (Gökkubbe Yayınları, İstanbul 2005), Makaleler: Eski Türkiye Türkçesinden Osmanlı Türkçesine (Kesit Yayınları, 2008), Evliya Çelebi Seyahatname Seçmeler (Kesit Yayınları, 2011) adlı kitaplarından başka, Türk dilinin çeşitli konuları üzerinde yazdığı makaleleri yurtiçinde ve dışında bir çok akademik dergide yayımlandı. 

Osmanlı Türkçesi, Türkiye Türkçesi ve Çağdaş Türk Lehçeleri alanlarında çalışan Musa Duman, 1986-2009 yılları arasında İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümünde öğretim üyesi, 2009-2010 yıllarında da İstanbul Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Müdürü olarak görev yaptı. Kazakistan Devlet Üniversitesi ile Doğu Akdeniz Üniversitesinde (KKTC) misafir öğretim üyesi olarak dersler verdi.

Bir çok akademik ve sosyal çalışmada yer alan Duman, 2010 yılında kurucu Rektör olarak iki dönem görev aldığı Fatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesi'nde, Kasım 2018'den itibaren öğretim üyesi olarak çalışmalarını sürdürmekte ve yanı sıra Türk Dil Kurumu Bilim Kurulu asli üyeliği, Yunus Emre Vakfı,  Prof. Dr. Fuat Sezgin İslam Bilim Tarihi Araştırmaları Vakfı ve Kıbrıs – Ankara Sosyal Bilimler Üniversitesi Mütevelli Heyet Üyeliği gibi görevlerde de bulunmaktadır.

Akademik Kimlik
Öğrenim Durumu
1993
Yeni Türk Dili
İstanbul Üniversitesi

Doktora

1987
Yeni Türk Dili
İstanbul Üniversitesi

Yüksek Lisans

Türk Dili ve Edebiyatı
Selçuk Üniversitesi

Lisans

Akademik Unvanlar
2006
İstanbul Üniversitesi
Yeni Türk Dili

Prof. Dr.

2000
İstanbul Üniversitesi
Yeni Türk Dili

Doç. Dr.

1995
İstanbul Üniversitesi
Yeni Türk Dili

Yrd. Doç. Dr.

Yönetilen Tezler
Yüksek Lisans Tezleri
  • Nabi KÜÇÜK, “Yaşar Kemal'in Kuşlar da Gitti Adlı Eserinde Devrik Yapı” İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2001
  • Gülnara İSAKUNOVA, “Türkiye Türkçesi ve Kırgız Türkçesinin Morfolojik Olarak Karşılaştırılması”, İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü İstanbul, 2003
  • Fatih KEMİK, “Evliya Çelebi Seyahatnamesi'nde halk etimolojisi (I-II. ciltler)”, İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul, 2003
  • Hüsniye KORO, “Aciz Baba Divanı ve Sözlük Bilimi Açısından İncelenmesi”, İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul, 2003
  • Yuiko UMEMOTO, “Türkiye Türkçesi ve Japoncada Zaman Çekimlerinin Karşılaştırılması” İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul, 2005
  • Aya ISHİHARA, “Yazı Dilindeki Alıntı Kelimelerin Türkçeleşme Süreçleri”, İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul, 2005.
  • Ahmet ÜÇEL, “Teravih-i Al-i Osman'da Ağız Özelliklerinin Değerlendirilmesi”, İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul, 2007.
  • Diana SHONİA, “Cumhuriyet Döneminde Türkiye Türkçesinde Meydana Gelen Değişmeler”, İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul, 2010
  • Berrin AKÇALI, “Zenker Sözlüğündeki Madde Başı Kelimelerde Yazı ve Söyleyiş İlişkisi”, İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul, 2011
  • Tuğba SAĞLAMGÖNCÜ DURMUŞ, “Evliya Çelebi Seyahatnamesi'nin 1. Cildindeki İkilemeler”, Fatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul, 2013
  • Ali ARIKMERT, “‘Okumak’ Kelimesi Üzerine İnceleme”, Fatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul, 2014
Doktora Tezleri
  • Adnan Rüştü KARABEYOĞLU, “Çağdaş Tatar Türkçesinde Zaman Morfemleri” İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü 2002
  • Feryal KORKMAZ, “Batı Türkçesinde Tür Değiştirme”, İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü 2007
  • Nazmiye ÇELEBİ, “Kıbrıs Türk Ağızlarında Dil İlişkisi İzleri”, İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü 2010
  • Yuiko UMEMOTO, “Türkçe ve Japoncada Sözdizimi”, İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü 2012
  • Taher MOHAMMED MARZOUK, “Mütercim Âsım’ın Kâmus Tercümesi’ne Eklediği Türkçe Kelimelerin Etimolojik Açıdan İncelenmesi”, İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü 2012
  • Ömer YAĞMUR, “Latin harfli Çeviri Yazılı Metinlerde Türkçe söz dizimi (16.-19. yüzyıllar)”, İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü 2013
  • Feyzi ÇİMEN, “Molla Muhammed Timur'un Âsâru'l-imâmiyye (Çağatayca Kelile ve Dimne tercümesi) adlı eseri- metin, notlar, dizin-sözlük”, Fatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü 2015
Yayınlar
Makale
  • Uluslararası hakemli dergilerde yayınlanan makaleler
  • “On the usage of the adverbial suffix +lA in Old Anatolian Turkish”, Turkic Languages, Harrassowitz Verlag, Wiesbaden, v. 6(2002)1, p. 8-18.
  • “Klasik Osmanlı Türkçesi Döneminde Dil Uyumuna Aykırı Örnekler Üzerine”, Studia Turcologica Cracoviensia, Edited by Stanislaw Stachowski (Prof. Dr. Stanislaw Stachowski özel sayısı), Jagiellonian University Press, Krakow, 2005.
  • “Şehirleşme ve Edebi Dile Etkisi”, Journal of Turkish Studies (Türklük Bilgisi Araştırmaları) in memoriam Şinasi Tekin II, Harvard University 2008.
  • Ulusal hakemli dergilerde yayınlanan makaleler
  • “Türkmence’de Ünlü Uzunluklarıyla Birbirinden Ayrılan Kelimeler Üzerine”, Türk Dili, Türk Dil Kurumu Yayınları, sy. 477, Eylül, Ankara 1991, s. 212-218.
  • “Türkiye Türkçesinin Tarihî Kaynaklarından Carbognano’nun Grameri ve İmlâ-Teleffuz İlişkisi Bakımından Önemi”, İlmî Araştırmalar 1 (dergi), (Derginin 9 sayısı İlim Yayma Cemiyeti’nin katkılarıyla yayımlanmıştır.), İstanbul 1995, s. 95-106.
  • “XV. Yüzyıl Şarilerinden İbrahim Bey”, İlmî Araştırmalar 2 (dergi), İstanbul 1995, s. 73-78.
  • “İbrahim Bey’in Miraçnamesi: İmlâ Özellikleri, Metin, Sözlük ve Ekler Dizini”, Türk Dili ve Edebiyatı Dergisi XXVII, İ. Ü. Edebiyat Fakültesi Yayınları, İstanbul 1997, s. 169-238.
  • “Mehmet Akif’in Dile Bakışı”, İlmî Araştınrmalar 4 (dergi), İstanbul 1997, s. 127-134.
  • “Oğlan Kelimesi ve Gençlik Kavramı Üzerine”, Türkiyat Mecmuası, sy. XX, İ. Ü. Türkiyat Enstitüsü Yayınları, İstanbul 1997, s. 113-129.
  • Evliya Çelebi Seyahatnamesi’nin Türkçe Açısından Önemi”, Türk Dili Araştırmaları Yıllığı Belleten 1995, Türk Dil Kurumu Yayınları, Ankara 1997, s. 153-178.
  • “Ağrıdağı Efsanesi’nin Dili Üzerine Bazı Tespitler”, İlmî Araştırmalar 6 (dergi), İstanbul 1998, s. 83-124.
  • “Klâsik Osmanlı Türkçesi Devresinde i/e Meselesine Dair”, İlmî Araştırmalar 7, İstanbul 1999, s. 65-103.
  • “Kıbrıs Ağzı Üzerine Bazı Notlar”, İlmî Araştırmalar 8, İstanbul 1999, s. 115-130.
  • “Arapça ve Farsça Tamlamaların Türkçe Cümleye Katılma Şekilleri”, İ.Ü. Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü Dergisi XXIX, İ. Ü. Edebiyat Fakültesi Yayınları, İstanbul 2000. 2000 (makale). “Evliya Çelebi ve Seyahatnamesi”, Yeni Türkiye Dergisi, Yeni Türkiye Yayınları, Osmanlının Kuruluşunun 700. Yılı Özel Sayısı, c. 33, Ankara, s. 648-658.
  • “Tarihî Metinlerdeki Işığında “Takısız Tamlama” Konusu Üzerine”,.Kayseri ve Yöresi Kültür, Sanat ve Edebiyat Bilgi Şöleni, (12-13 Nisan 2001), Bildiriler, Erciyes Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Yayınları, Kayseri, c. I, s. 255-262.
  • “Nuran Tezcan: Manisa nach Evliyâ Çelebi aus dem neunten band des seyâhat-nâme ubersetzung und kommentar, Brill, 1999, XXI+325.”, İlmî Araştırmalar 12, s. 235-237.
  • “On the usage of the adverbial suffix +lA in Old Anatolian Turkish”, Turkic Languages, Harrassowitz Verlag, Wiesbaden, v. 6(2002)1, p. 8-18.
  • 2002 (makale). “Problems on the relationships between spelling and pronunciation in modern turkish”, A Festschrift to Lars Johanson (Lars Johanson Armağanı), Editörler: Nurettin Demir, Fikret Turan, Grafiker yayınları, Ankara, s. 111-116.
  • “Yenileşme Dönemi Türk Dili”, Türkler, Yeni Türkiye Yayınları, c. 15. S. 107-130, Ankara.
  • “Kıbrıs ile Anadolu Arasındaki Fark”, Türk Dili, Nisan, sy. 616, TDK Yayınları, s. 386-393.
  • “Sâî Mustafa Çelebi, Yapılar Kitabı Tezkiretü’l-Bünyan ve Tezkiretü’l-Ebniye (Mimar Sinan’ın anıları), tıpkıbasım-çeviriyazı-eleştirel basım: Hayati Develi; günümüz diline aktarım: Hayati Develi – Samih Rifat, yayımlayan: Koçbank, Koç Kültür Sanat Tanıtım, İstanbul 2002, bez ciltli, ebat: 23x30, 248 sh.”, New Approaches Culture, Language, Literature, volume 2 (2003), BAY, İstanbul, p. 65-69.
  • “Modern Türkiye Türkçesinde Yazı ve Söyleyiş İlişkisi”, Türk Dili, Ocak, sy. 625, TDK Yayınları, s. 3-10.
  • “Ana Dili Olarak Türkçe Öğretimi Üzerine”, Karaman Dil-Kültür ve Sanat Dergisi 2005, T.C. Karaman Valiliği yayınları, Ankara 2005, s. 159-167.
  • “Okunaklarımıza Ne Oldu?”, Türk Dili, TDK Yayınları, sy 658, Ekim 2006, sh. 321-326.
  • Diger Makaleler
Bildiri
  • Uluslararası bilimsel toplantılarda sunulan ve bildiri kitabında (Proceeding) basılan bildiriler
  • “Klâsik Osmanlı Türkçesinde Konuşma Dili”, 3. Uluslar Arası Türk Dil Kurultayı 23-27 Eylül, Ankara 1996, Türk Dil Kurumu Yayınları.
  • “Bazı Çeviri Yazılı Metinlerde Çok Şekilli Kelimelerin Değerlendirilmesi”, Uluslar Arası Sözlük Bilimi Sempozyumu, 20-21 Mayıs, düzenleyen : Doğu Akdeniz Üniversitesi, Gazimağusa 1999, Doğu Akdeniz Üniversitesi Yayınları.
  • “Kıbrıs Ağzının Morfolojik Kaynakları”, III. Uluslar arası Kıbrıs Araştırmaları Kongresi (13-17 Kasım 2000), düzenleyen: Doğu Akdeniz Üniversitesi Kıbrıs Araştırmaları Merkezi, Gazimağusa, Doğu Akdeniz Üniversitesi Yayınları.
  • “Vasiyyet-name’de Devrik Yapılı Cümleler Üzerine”, IV. Uluslar arası Türk Dil Kurultayı (25-29 Eylül 2000), düzenleyen : Türk Dil Kurumu, Çeşme-İzmir
  • “XVII. Yy. Konuşma Dili Kaynağı Olarak Seyahatname”, Uluslar arası Evliya Çelebi Sempozyumu, Düzenleyen: DAÜ Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü, 2001, Gazimağusa
  • “Usage of +lA Suffix in the Anatolian Turkish”, Johannes Gutenberg Universitat, 25-26 Ocak 2002, Maniz.
  • "İkilemelerin Oluşma Süreçleri ve Yalnız Başına Örneği Üzerine" (Fatih Kemik ile birlikte), I. Uluslararası Türk Dünyası Kültür Kurultayı, Ege Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü, 9-15 Nisan 2006, İzmir-Çeşme, c. II, s. 717-722.
  • “Kıbrıs Ağzının Morfolojik Kaynakları: +cIK Küçültme Eki”, III. Uluslar arası Kıbrıs Araştırmaları Sempozyumu 13-17 Kasım 2000, Bildiriler, düzenleyen: DAÜ Kıbrıs Araştırmaları Merkezi, Gazimağusa 2000 (Yayın: Doğu Akdeniz Üniversitesi Yayınları, Gazimağusa, c. II, s. 15-25.)
  • “Eski Anadolu Türkçesi Dönemine Ait Bazı Metinlerdeki Dil Uyumuna Aykırı Örnekler Üzerine”, V. Uluslar arası Türk Dili Kurultayı, 20-26 Eylül, (Yayın: Bildiriler, TDK Yayınları, Ankara 2004, c. I, s. 793-804)
  • "Evliya Çelebi Seyahatnamesindeki Tür Değiştirme Örnekleri Üzerine" (Feryal Korkmaz ile birlikte), A. Ü. Dil-Tarih ve Coğrafya Fakültesi, Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü, Uluslararası Türk Dili ve Edebiyatı Sempozyumu, 29 Mayıs-1 Haziran 2006, Ankara.
  • “Evliya Çelebi Seyahatnamesindeki Harekeli Yazılışların Değerlendirilmesi Üzerine”, Uluslararası Evliya Çelebi Sempozyumu, 3-5 Nisan 2008, Bilkent Üniversitesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü, Ankara.
  • “Eski Anadolu Türkçesi Dönemine Ait Bazı Metinlerdeki Dil Uyumuna Aykırı Örnekler Üzerine”, V. Uluslar arası Türk Dili Kurultayı, 20-26 Eylül, (Yayın: Bildiriler, TDK Yayınları, Ankara 2004, c. I, s. 793-804)
  • Ulusal bilimsel toplantılarda sunulan bildiri kitabında basılan bildiriler
  • "Evliya Çelebi Seyahatnamesindeki Tür Değiştirme Örnekleri Üzerine" (Feryal Korkmaz ile birlikte), A. Ü. Dil-Tarih ve Coğrafya Fakültesi, Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü, Uluslararası Türk Dili ve Edebiyatı Sempozyumu, 29 Mayıs-1 Haziran 2006, Ankara.
  • "İkilemelerin Oluşma Süreçleri ve Yalnız Başına Örneği Üzerine" (Fatih Kemik ile birlikte), I. Uluslararası Türk Dünyası Kültür Kurultayı, Ege Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü, 9-15 Nisan 2006, İzmir-Çeşme, c. II, s. 717-722.
  • “Evliya Çelebi Seyahatnamesindeki Harekeli Yazılışların Değerlendirilmesi Üzerine”, Uluslararası Evliya Çelebi Sempozyumu, 3-5 Nisan 2008, Bilkent Üniversitesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü, Ankara.
  • “Toplumsal Gelişmenin Ağızlara Etkisi: Anadilimiz Ölüyor mu?”, Uluslararası Anadolu Ağızları Çalıştayı, 16-18 Mayıs 2008, Doğu Akdeniz Üniversitesi, Gazimağusa, KKTC.
  • “DLT.’de “ögürlüg adhgır” Meselesi”, Uluslar arası Doğumunun 1000. Yılında Kaşgarlı Mahmut ve Eseri Sempozyumu. Düzenleyenler: İstanbul Büyük Şehir Belediyesi, Orient Enstitute, Yıldız Üniversitesi, Marmara Üniversitesi, İstanbul Kültür Üniversitesi. 5-7 Eylül 2008, İstanbul.
  • “Diliçi Gelişme ve Dil Yanlışlarımız”, VI. Uluslar arası Türk Dili Kurultayı, 20-24 Ekim 2008, Ankara.
  • Diger Bildiriler
Kitaplar
  • Yazılan Uluslararası kitaplar veya kitaplarda bölümler
  • Evliya Çelebi Seyahatnamesine Göre 17. Yüzyılda ses Değişmeleri, TDK Yayınları, Ankara 1995, 336 s
  • Vasiyyet-name, Birgili Muhammed Efendi, Dil Özellikleri, Metin, Sözlük, Ekler Dizini,Tıpkıbasım, R Yayınları, İstanbul 2000, 230 s
  • Osmanlı Devleti Tarihi (Devlet-i Tarih-i Osmaniyye), Abdurrahman Şeref, Sadeleştirerek yayına hazırlayan: Musa Duman, Bilimevi Yayınları, İstanbul 2005, 502 s
  • Eski Türkiye Türkçesinden Osmanlı Türkçesine: Makaleler, Kesit Yayınları, İstanbul 2008.
  • Evliya Çelebi ve Seyahatname’den Seçmeler, Kesit Yayınları, İstanbul 2010
  • Diger kitaplar
Projeler
  • “Evliya Çelebi Seyahatnamesi’nin 2. Cildinin İlmî Neşri” İstanbul Üniversitesi Araştırma Fonu Sekreterliği (proje no: 1031/250897).
  • “Türkiye Türkçesinin Tarihsel Sözlüğü Projesi”, Türk Dil Kurumu Sözlük Kolu Projesi, (Âhî Hasan Çelebi, Hüsn ü Dil).
  • Büyük Osmanlı Türkçesi Sözlüğü, Türk Dil Kurumu.
Aldığı Ödüller
  • Türkiye Yazarlar Birliği “Evliya Çelebi Seyahatnamesine Göre 17. Yüzyılda Ses Değişmeleri”, 1995.
İletişim
  • AdresValide-i Atik Mah. Eski Toptaşı Cad. No:93 Üsküdar / İstanbul - Üsküdar Yerleşkesi
İletişim Formu